Herdenking executies 4 mei bij het Jannetjesdal
Dit jaar was ik op 4 mei voor het eerst aanwezig bij de herdenking van 383 executies op de Leusderheide, bij het Jannetjesdal. Daar vlak bij het herdenkingskruis is mijn oom Gerard Bastiaans (de broer van mijn vader Henk) op 5 februari 1943 gefusilleerd. Met hem zijn verzetskameraden Albert Nout, Bill Roeske, Dick Groeneveldt en Hans Smits en ook 13 verzetsmensen van Het Parool en 2 van de communistische Ned. Volks Militie.
Het was een sfeervolle en mooie herdenking, op normaal voor publiek afgesloten militair terrein. Met veel belangstellenden, met toespraken en kransen van de directeur van Herinneringscentrum Kamp Amersfoort en de directeur van het NIOD, en met kransen van de (loco-)burgemeesters van Apeldoorn en Leusden.
Ik was daar samen met mijn vriend Bert en met Ger Ras en zijn vrouw Ineke. Ger is de zoon van Jo de Moet, die verloofd was met Gerard Bastiaans. Jo en Gerard hadden hun uitzet al bij elkaar gespaard, toen de 2e WO uitbrak. Gerard werd kort na de capitulatie actief in het verzet in Den Haag, samen met mijn vader Henk, en zij moesten onderduiken. Van trouwen kwam niets daardoor, en toen sloeg het noodlot toe. Bij een grote arrestatiegolf van mensen in en rond de Ordedienst in het voorjaar van 1942 werden Gerard, Henk en al hun verzetsvrienden opgepakt. Zij kwamen terecht in het Oranjehotel in Scheveningen, belandden in het najaar van 1942 in Kamp Amersfoort en begin 1943 in kamp Vught.
Henk werd na het 2e Ordedienstproces als Nacht & Nebel-gevangene via Kamp Amersfoort afgevoerd naar Natzweiler en later naar diverse andere kampen. Hij overleefde de oorlog. Gerard werd samen met een aantal van zijn verzetsvrienden ter dood veroordeeld voor een aanslag op een verrader, de V-man Gé Stellbrink; op 5 februari 1943 werden zij geëxecuteerd op de Leusderheide. Gerards verloofde, Jo de Moet, pakte haar leven na de oorlog zo goed mogelijk weer op. Zij trouwde en kreeg 2 kinderen, onder wie Ger. Een gelukkig huwelijk werd dit niet; zij kon haar grote liefde Gerard nooit vergeten. Zijn foto stond altijd op haar nachtkastje, herinnert Ger zich. Na haar overlijden heeft hij deze foto van Gerard aan haar meegegeven in haar kist. Ger zelf is door zijn moeder Jo vernoemd naar Gerard …
Ger was heel dankbaar en ontroerd, dat hij samen met zijn vrouw aanwezig kon zijn bij de herdenking op 4 mei, vlakbij de plek waar Gerard is gefusilleerd. Hij heeft een sterke gevoelsmatige band met Gerard, door zijn moeder. De verlovingsring van zijn moeder en Gerard had hij bij de herdenking aan een kettinkje om zijn nek hangen. En ook voor mij was het heel bijzonder om voor het eerst de plek te bezoeken, waar Gerard, mijn vaders oudere broer en verzetskameraad, zijn leven heeft gegeven voor onze vrijheid.
boven: tocht naar Jannetjesdal; toespraak Micha Bruinvels, directeur Herinneringscentrum Kamp Amersfoort; kranslegging bij het herdenkingskruis door gemeentes en organisaties.
onder: Betty en Ger leggen een bloem bij het kruis; verlovingsring Jo en Gerard; Betty, Ger en Ineke op de locatie van de Gerards executie, vlak naast het herdenkingskruis.